Philippine E-Journals

Ang Naging Makaldag na Lakbayin: Isang Pagsipat sa ilang Mahahalagang Yugto sa Kasaysayan ng Kritikal na Pamimilosopiyang Filipino

Mariefe Cruz

Discipline: Philosophy

 

Abstract:

Bukod sa pagiging akademiko at mananaliksik, malaki rin ang hámon sa isang pilosoper na gampanan ang pagiging kritiko ng kanyang lipunan. Sang-ayon dito, layunin ng kasalukuyang artikulo na ilantad ang ilang manipestasyon ng gampaning ito sa kontekstong Filipino sa pamamagitan ng pagsipat sa ilang mahahalagang yugto sa Kasaysayan ng Kritikal na Pamimilosopiya sa Filipinas. Nahahati sa tatlong yugto ang talakayang ito: (1) ang Simulain ng Kritikal na Pamimilosopiyang Filipino noong Panahon ng mga Propagandista, (2) ang Paghina nito Pagpasok ng Dekada ’70 sa ilalim ng nabuong Diktadurya, at (3) ang Muling Pag-igting nito pagkaraan ng Diktadurya. Susubuking maghabi ng isang naratibo ang artikulong ito na maaaring makatulong tungo sa pag-unawa sa naging makaldag na lakbayin ng Kritikal na Pamimilosopiyang Filipino. Upang mahabi ang pambungad na naratibong ito, ikakasangkapan dito ang ilang primaryang teksto mula sa mga piling Filipinong Intelektwal na sumasalamin sa gampanin ng pilosoper bilang kritiko at salamin ng kanyang kasalukuyang konteksto. Kalakip nito, sasangguni rin ang paghahabing ito sa naratibo ng mga Filipinong pilosoper tulad nina Emerita Quito at Florentino Timbreza hinggil sa kanilang pagdanas sa politikal na klima na nanaig noong Dekada ’70, na siyang sumasalamin din sa naging paghina at muling pag-igting ng Kritikal na Pamimilosopiyang Filipino noong panahong iyon. Mahalagang masipat ang ilang mahahalagang yugtong ito sa kasaysayan ng Kritikal na Pamimilosopiyang Filipino upang magsilbing paalala sa naging ambag ng pilosoper bilang kritiko sa kanyang lipunan at sa maaari pa niyang maging ambag sa ating kontemporaneong panahon.